Hangi makam yönetmelik çıkaramaz? Hangi yetkililer, yönetmelikleri çıkarma yetkisine sahip değillerdir? Bu makalede, hangi makamların yönetmelik çıkaramayacağını öğrenebilirsiniz. Yönetmeliklerin nasıl oluşturulduğu ve hangi kurumların bu sürece dahil olduğu hakkında bilgi edinmek için okumaya devam edin.Hangi makam yönetmelik çıkaramaz? Bu sorunun cevabı, Türkiye’de yasama yetkisinin TBMM’ye ait olduğu gerçeğiyle ortaya çıkar. Makamlar, yani devletin diğer organları olan yürütme ve yargı, yönetmelik çıkarma yetkisine sahip değildir. Yasama organı olan TBMM, kanunları yapma yetkisine sahip olduğundan, yönetmelikler de bu yetkiye dahildir. Dolayısıyla, hangi makamın yönetmelik çıkaramayacağı açık bir şekilde belirlenmiştir. Bu durumda, makamların yönetmelik çıkaramayacağını söyleyebiliriz. Yasama organının yetkisi dışında kalan konularda ise, ilgili makamlar tarafından genelge veya tebliğ yayınlanabilir. Ancak, bu yayınlar da yasal düzenlemelerden ziyade rehber niteliği taşır. Sonuç olarak, hangi makamın yönetmelik çıkaramayacağı açık bir şekilde belirlenmiştir ve bu yetki sadece yasama organına aittir.
| Hangi makam yönetmelik çıkaramaz? Yargı makamı yönetmelik çıkaramaz. |
| Bakanlık, müsteşar veya genel müdür gibi idari makamlar yönetmelik çıkaramaz. |
| Valilik veya kaymakamlık gibi yerel idareler yönetmelik çıkaramaz. |
| Mahkemeler ve yargı organları, yasaların yönetmelik çıkarılmasını engeller. |
| Yönetmelik çıkarma yetkisi sadece yasama organına aittir. |
- Bakanlık veya genel müdürlük gibi idari makamlar yönetmelik çıkaramaz.
- Valilik veya kaymakamlık gibi yerel idareler yönetmelik çıkaramaz.
- Yargı makamı, yasaların yönetmelik çıkarılmasını engeller.
- Mahkemeler ve yargı organları, yönetmelik çıkaramazlar.
- Yönetmelik çıkarma yetkisi sadece yasama organına aittir.
İçindekiler
Hangi Makam Yönetmelik Çıkaramaz?
Makamlar genellikle yürütme yetkisine sahip olan kurumlar veya kişilerdir ve yönetmelik çıkarma yetkisine sahip olabilirler. Ancak, bazı makamların bu yetkiye sahip olmadığı durumlar vardır. Örneğin, yargı makamları, hâkimler veya mahkemeler, yönetmelik çıkaramaz. Yargı makamları, yasaları yorumlama ve uygulama yetkisine sahip olmakla birlikte, yasaların değiştirilmesi veya yeni düzenlemeler yapılması yetkisi yasama organına aittir.
| Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) | Hükümet | Yargı Organları |
| TBMM, kanun yapma yetkisine sahip olduğu için yönetmelik çıkaramaz. | Hükümet, kanun hükmünde kararname çıkarabilir ancak yönetmelik çıkaramaz. | Yargı organları, yargısal görevleri yerine getirirler ve yönetmelik çıkaramazlar. |
| Yasama organı olan TBMM, kanunları çıkarmakla görevlidir. | Hükümet, yürütme organı olarak icraatları yönetir ve kanun hükmünde kararname çıkarabilir. | Yargı organları, hukuki uyuşmazlıkları çözme ve adaleti sağlama görevini üstlenirler. |
Hangi Kurumlar Yönetmelik Çıkaramaz?
Bazı kurumlar veya kuruluşlar, yönetmelik çıkaramaz çünkü bu yetki sadece belirli makamlara verilmiştir. Örneğin, sivil toplum kuruluşları veya dernekler yönetmelik çıkaramaz. Bu tür kuruluşlar genellikle belirli amaçlar doğrultusunda faaliyet gösterir ve yönetmelik çıkarma yetkisi devletin yürütme organına aittir.
- Özel şirketler
- Dernekler
- Vakıflar
Hangi Kişiler Yönetmelik Çıkaramaz?
Bireysel kişiler genellikle yönetmelik çıkaramaz. Yönetmelikler genellikle devletin yürütme organı tarafından çıkarılır ve belirli kurumların veya makamların yetkisine girer. Bireysel kişilerin yönetmelik çıkarma yetkisi olmadığı için, bu tür düzenlemeleri yapma yetkisi sadece devlete aittir.
- Hükümet dışında herhangi bir birey
- Sivil toplum kuruluşları
- Özel şirketler veya işletmeler
- Yabancı devletler veya uluslararası kuruluşlar
- Yerel yönetimler veya belediyeler
Hangi Meclisler Yönetmelik Çıkaramaz?
Bazı meclisler veya parlamentolar, yönetmelik çıkaramaz çünkü bu yetki genellikle yürütme organına aittir. Yasama organları, yasaları yapma ve değiştirme yetkisine sahip olsa da, yönetmelik çıkarma yetkisi genellikle yürütme organının sorumluluğundadır. Bu nedenle, meclisler veya parlamentolar genellikle yasaları düzenlerken yönetmeliklere yer verirler.
| Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) | İdari Yargı İçin Yüksek Yargı Organı | Askeri Yargı Organı |
| Anayasa ve kanunlarla belirlenen yetkiler çerçevesinde yönetmelik çıkarabilir. | Yönetmelik çıkaramaz. | Yönetmelik çıkaramaz. |
| TBMM, yasama yetkisine sahip olduğu için yönetmelik çıkarma yetkisine de sahiptir. | İdari yargı organı olan Danıştay, yönetmelik çıkaramaz. | Askeri yargı organları olan Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Askeri Yargıtay, yönetmelik çıkaramaz. |
Hangi Mahkemeler Yönetmelik Çıkaramaz?
Mahkemeler, genellikle yargı yetkisiyle görevli olan kurumlardır ve yönetmelik çıkaramaz. Mahkemeler, yasaları yorumlama ve uygulama yetkisine sahip olsalar da, yeni düzenlemeler yapma veya mevcut düzenlemeleri değiştirme yetkisi yasama organına aittir.
Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Danıştay gibi mahkemeler yönetmelik çıkaramazlar, yalnızca yasaları yorumlayabilirler.
Hangi Dernekler Yönetmelik Çıkaramaz?
Dernekler, genellikle belirli amaçlar doğrultusunda faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarıdır ve yönetmelik çıkaramaz. Yönetmelik çıkarma yetkisi devletin yürütme organına aittir. Dernekler, kendi iç düzenlemelerini yapabilir ve bu düzenlemeleri tüzük veya yönetmelik adı altında belirtebilirler, ancak genel olarak geçerli olan yönetmelikleri çıkarma yetkileri yoktur.
Dernekler, yönetmelik çıkaramazlar; ancak tüzük hazırlayabilir, iç yönetmelik oluşturabilir ve mevzuata uyum sağlayabilirler.
Hangi Sivil Toplum Kuruluşları Yönetmelik Çıkaramaz?
Bazı sivil toplum kuruluşları, yönetmelik çıkaramaz çünkü bu yetki genellikle devletin yürütme organına aittir. Sivil toplum kuruluşları, belirli amaçlar doğrultusunda faaliyet gösterir ve genellikle kendi iç düzenlemelerini yaparlar. Ancak, genel olarak geçerli olan yönetmelikleri çıkarma yetkileri yoktur.
Sivil toplum kuruluşları hangi yönetmelikleri çıkaramaz?
1. Anayasa Mahkemesi Kanunu
2. Türkiye Barolar Birliği Kanunu
3. Hakimler ve Savcılar Kurulu Kanunu